W związku z licznymi zapytaniami od kandydatów do pracy przy instalacjach energetycznych o kursy SEP, egzaminy SEP, uprawnienia SEP itd. poczuwamy się w obowiązku wyjaśnić, że kursy SEP, egzaminy SEP, uprawnienia SEP, SEPOWSKIE itd. to potoczne sformułowania stosowane w środowisku branży energetycznej, wynikające z braku wiedzy w zakresie obowiązujących aktów prawnych dotyczących pracy przy instalacjach energetycznych.
Tylko Ustawa Prawo Energetyczne z dnia 19 kwietnia 1997 r. (z późniejszymi zmianami), regulująca całokształt tematów związanych z polityką energetyczną państwa podaje wprost, w art.54.1, że „Osoby zajmujące się eksploatacją sieci oraz urządzeń i instalacji określonych w przepisach, o których mowa w ust. 6, obowiązane są posiadać kwalifikacje potwierdzone świadectwem wydanym przez komisje kwalifikacyjne”.
Natomiast Art. 54.3. podaje wprost, że Komisje kwalifikacyjne są powoływane na okres 5 lat przez:
1) Prezesa URE:
a) w przedsiębiorstwach energetycznych zatrudniających co najmniej 200 osób wykonujących prace, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie ust. 6,
b) przy stowarzyszeniach naukowo-technicznych zrzeszających co najmniej 200 członków posiadających kwalifikacje do zajmowania się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci, jeżeli statuty tych stowarzyszeń zawierają postanowienia określające zakres wykonywanej działalności na rzecz gospodarki energetycznej,
2) właściwych ministrów oraz Szefów Agencji, o których mowa w art. 21a,
3) ministra właściwego do spraw transportu
Jak wynika z podpunktu „b” powyższego artykułu Komisje Kwalifikacyjne mogą być powoływane nie tylko przy stowarzyszeniu SEP, lecz przy każdym innym stowarzyszeniu spełniającym wymagania podpunktu „b”, a takich stowarzyszeń jest znacznie więcej.
Pełny wykaz aktywnie działających Komisji Kwalifikacyjnych można znaleźć na stronie URE.
Czym jest GALILEUM?
Galileum jest firmą szkoleniową prowadzącą szkolenia podnoszące kwalifikacje dla sektora energetyki współpracującą ze stowarzyszeniami przy których działają Komisje Kwalifikacyjne. Taka współpraca pozwala na przygotowanie kandydata do sprawdzenia jego kwalifikacji przed Komisją Kwalifikacyjną powołaną wybranym współpracującym z nami stowarzyszeniu i uzyskanie Świadectwa Kwalifikacyjnego w 100% zgodnego z wymogami ustawy Prawo Energetyczne i aktualnym ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA1 z dnia 1 lipca 2022 r. w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
W jakich grupach zawodowych Komisje Kwalifikacyjne potwierdzają kwalifikacje osób
Po stwierdzeniu Posiadanych kwalifikacji Komisja Kwalifikacyjna wydaje świadectwa kwalifikacyjne dla następujących grup urządzeń
- Świadectwo kwalifikacyjne G1:potwierdzające kwalifikacje osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci elektroenergetycznych;
- Świadectwo kwalifikacyjne G2: potwierdzające kwalifikacje osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci cieplnych
- Świadectwo kwalifikacyjne G3: potwierdzające kwalifikacje osób zajmujących się na co dzień eksploatacją lub dozorem urządzeń, instalacji oraz sieci gazowych
Świadectwa kwalifikacyjne wydawane są dla dwóch rodzajów wykonywanych prac:
- Świadectwo kwalifikacyjne dozorowe D: dozór instalacji, sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych i gazowych;
- Świadectwo kwalifikacyjne eksploatacyjne E: eksploatacja instalacji, sieci oraz urządzeń elektroenergetycznych i gazowych;
Obecnie istnieją dwie grupy Świadectw kwalifikacyjnych
- Grupa świadectw kwalifikacyjnych E i D zgodna z załącznikiem nr 1 aktualnego rozporządzenia
- Grupa świadectw kwalifikacyjnych E i D zgodna z załącznikiem nr 2 aktualnego rozporządzenia
Wzór świadectwa kwalifikacyjnego został ujednolicony i obowiązuje taki sam wzór dla załącznika nr 1 i nr 2. Wzór świadectwa został opublikowany w aktualnym rozporządzeniu jako załącznik nr 3.
Jak sprawdzić swoje kwalifikacje i uzyskać świadectwo kwalifikacyjne?
Sprawdzanie kwalifikacji odbywa się zgodnie z paragrafem nr 6 i 7 aktualnego rozporządzenia „w sprawie szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.”
Kandydat przystępujący do sprawdzenia swoich kwalifikacji musi wykazać się wiedzą praktyczną i teoretyczną i tak:
na stanowiskach eksploatacji dotyczącą:
- zasad budowy, działania oraz warunków technicznych obsługi urządzeń, instalacji i sieci,
- zasad eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci,
- zasad i warunków wykonywania prac dotyczących obsługi, konserwacji, remontu, naprawy, montażu lub demontażu i czynności kontrolno-pomiarowych,
- zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz udzielania pierwszej pomocy,
- zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagrożenia życia, zdrowia i ochrony środowiska;
na stanowiskach dozoru dotyczącą:
- przepisów dotyczących przyłączania urządzeń i instalacji do sieci, dostarczania paliw i energii, prowadzenia ruchu i eksploatacji urządzeń, instalacji i sieci,
- przepisów i zasad postępowania przy programowaniu pracy urządzeń, instalacji i sieci, z uwzględnieniem zasad racjonalnego użytkowania paliw i energii,
- przepisów dotyczących eksploatacji oraz wymagań w zakresie prowadzenia dokumentacji technicznej i eksploatacyjnej urządzeń, instalacji i sieci,
- przepisów dotyczących budowy urządzeń, instalacji i sieci oraz norm i warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać te urządzenia, instalacje i sieci,
- zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa obsługi urządzeń lub zagrożenia życia, zdrowia i ochrony środowiska,
- przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, z uwzględnieniem zasad udzielania pierwszej pomocy, oraz wymagań ochrony środowiska,
- zasad postępowania w razie awarii, pożaru lub innego zagrożenia bezpieczeństwa ruchu urządzeń przyłączonych do sieci,
- zasad dysponowania mocą urządzeń i instalacji przyłączonych do sieci,
- zasad i warunków wykonywania prac dotyczących obsługi, konserwacji, remontu, montażu oraz czynności kontrolno-pomiarowych.
Do sprawdzenia kwalifikacji kandydat zobowiązany jest przedstawić przynajmniej jeden dokument potwierdzający posiadanie wiedzy.
Dokumentami tymi są:
- świadectwo lub dyplom potwierdzające uzyskanie tytułu zawodowego,
- świadectwo potwierdzające kwalifikację w zawodzie lub dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe,
- certyfikat kwalifikacji zawodowej lub dyplom zawodowy,
- świadectwo czeladnicze lub dyplom mistrzowski - w zawodach, w których nauczanie obejmuje treści związane z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci.
Posiadanie wiedzy, mogą również potwierdzać:
- świadectwo ukończenia szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie, które obejmuje treści nauczania związane z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci;
- zaświadczenie o przebiegu nauczania wydane przez szkołę, o której mowa w pkt 1, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2021 r. poz. 1915 oraz z 2022 r. poz. 583 i 1116), potwierdzające kształcenie w zawodzie, które obejmuje treści nauczania związane z eksploatacją urządzeń, instalacji i sieci;
- zaświadczenie wystawione przez pracodawcę, potwierdzające doświadczenie zawodowe i staż pracy umożliwiające nabycie umiejętności związanych z wykonywaniem prac eksploatacyjnych urządzeń, instalacji i sieci;
- zaświadczenie wystawione przez kierownika komórki organizacyjnej urzędu obsługującego Ministra Obrony Narodowej lub jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanej, potwierdzające doświadczenie zawodowe i staż pracy umożliw
Sprawdzania kwalifikacji przeprowadza się na wniosek zainteresowanego.
Wniosek musi zawierać następujące informacje:
- imię i nazwisko;
- datę i miejsce urodzenia;
- numer PESEL albo rodzaj i numer dokumentu tożsamości - w przypadku cudzoziemca nieposiadającego numeru PESEL;
- adres zamieszkania i adres korespondencyjny, jeżeli jest inny niż adres zamieszkania;
- adres poczty elektronicznej, jeżeli taką posiada;
- informacje dotyczące:
- wykształcenia,
- posiadanych kwalifikacji wynikających z dokumentów, o których mowa w § 6 ust. 2 lub 3,
- przebiegu pracy zawodowej związanej z kwalifikacjami objętymi wnioskiem.
Wniosek zawiera także informacje dotyczące rodzaju urządzeń, instalacji i sieci, dla których osoba ubiega się o potwierdzenie posiadanych kwalifikacji, oraz zakresu objętego wnioskiem o wydanie świadectwa kwalifikacyjnego.
Do wniosku dołącza się:
kopię dokumentu, o którym mowa w § 6 ust. 2 lub 3;
potwierdzenie uiszczenia opłaty.
Do wniosku składanego za pomocą środków komunikacji elektronicznej dołącza się odwzorowania cyfrowe (skany) dokumentów oraz odwzorowanie cyfrowe (skan) potwierdzenia uiszczenia opłaty.
Jak długo ważne jest Świadectwo Kwalifikacyjne?
Istotną kwestią jest fakt, że Świadectwo Kwalifikacyjne ważne jest przez 5 lat od daty jego uzyskania.
Po tym okresie należy ponownie zdać egzamin w danym obszarze wiedzy przed wybraną Komisją kwalifikacyjną powołaną przez Prezesa URE.
Świadectwa Kwalifikacyjne są bardzo pożądane przez pracodawców rekrutujących na stanowiska w branży energetycznej, a niekiedy takich certyfikatów wręcz wymagają. Warto zastanowić się więc nad odbyciem szkolenia i poszerzeniem swoich umiejętności i kwalifikacji. Ponadto doświadczony pracodawca znający obowiązujące przepisy prawa z rezerwą podchodzi do kandydata, który zamiast słownictwa prawidłowego używa języka potocznego. Na przykład:
Kandydat, który podczas rozmowy rekrutacyjnej mówi „posiadam świadectwo kwalifikacyjne z zakresu eksploatacji i dozoru w grupie G1 oraz świadectwo kwalifikacyjne w zakresie eksploatacji w grupie G3” o wiele poważniej się prezentuje niż kandydat który mówi „mam SEPA, albo mam uprawnienia SEPOWSKIE”. Od razu rodzi się pytanie do czego uprawniają uprawnienia sepowskie.
Zapraszamy do ośrodka szkoleniowego Galileum pomożemy w przygotowaniu się do egzaminu i uzyskaniu Świadectwa Kwalifikacyjnego.